Het Taalhuis in Amstelveen bestaat inmiddels 1 jaar. Met alle partners hebben we dat gevierd, de successen gedeeld, en plannen voor komend jaar gemaakt. Het Taalhuis richt zich op het vinden en begeleiden van laaggeletterden. De bibliotheek, Wereldbuur, de Vrijwilligerscentrale en een aantal andere organisaties werken in het Taalhuis met de gemeente samen om mensen (beter) te leren lezen en schrijven. Ook is een belangrijke rol weggelegd voor alle vrijwilligers die zich voor deze mensen inzetten.
Laaggeletterdheid komt meer voor dan veel mensen denken. 2,5 miljoen mensen hebben grote moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. In het dagelijks leven betekent dat nogal wat. Als je niet goed kunt lezen, is het lastig om een treinkaartje te kopen, bijsluiters van medicatie te lezen, de ondertiteling op tv te volgen. Laaggeletterden hebben meer moeite om een baan te vinden, hebben vaak een slechtere gezondheid en ook hun kinderen lopen meer risico op taalachterstand.
Alle reden dus om er gezamenlijk de schouders onder te zetten. En dat hebben we het afgelopen jaar gedaan. Makkelijk is dat niet, want veel laaggeletterden schamen zich. In de loop der jaren hebben ze allerlei manieren gevonden om te verbergen dat ze minder goed kunnen lezen en schrijven. Toch heeft het Taalhuis in haar eerste jaar al honderden mensen weten te bereiken. Een mooie start, en een mooie basis om op verder te bouwen.
Mooi vind ik ook het verhaal van Ab Spoor, die aangeeft zich als laaggeletterde zich nergens voor te schamen. Bij de viering van het 1-jarig bestaan van het Taalhuis vertelde hij dat zijn schoonmoeder een belangrijke rol heeft gespeeld bij zijn beslissing om beter te leren lezen en schrijven. Dagelijks merkt hij nu het verschil. En niet alleen werkt hij hard aan zijn taalvaardigheid, hij moedigt ook andere deelnemers aan om zich vooral niet te schamen.
Een Egyptische vrouw liet zien hoe ze geoefend had met zo mooi mogelijk schrijven. Door langzaam en met veel aandacht te schrijven, worden mensen zich meer bewust van de taal, zodat de taalbeheersing vergroot. Trots liet ze zien dat ze had geschreven in de kleuren van de Nederlandse vlag & wimpel: rood, wit, blauw en oranje. Haar zoon is in Nederland geboren op (toenmalig) Koninginnedag.
We willen graag nog meer mensen bereiken, en gaan daar komend jaar opnieuw hard aan trekken. Het is bijzonder om te zien met hoeveel bevlogenheid en enthousiasme door de betrokken mensen wordt gewerkt om van het Taalhuis een succes te maken. De vrijwilligers spelen daarbij een belangrijke rol. Naast taalcursussen bij bijvoorbeeld het ROC, zijn er ook koppels gevormd van vrijwilligers (taalcoaches) en laaggeletterden. 1 op 1 oefent de taalcoach met iemand die de taal minder beheerst. Ik heb veel waardering voor de mensen die zich vrijwillig hiervoor inzetten. Zonder hen hadden we lang niet zoveel mensen kunnen helpen.
Omdat er behoorlijk wat laaggeletterden zijn bereikt, en we nog meer mensen hopen te bereiken, is het Taalhuis op zoek naar meer vrijwilligers, met name taalcoaches. Het vraagt ongeveer 1,5 uur per week. Van een vrijwilliger wordt een goede beheersing van de Nederlandse taal gevraagd, en inlevingsvermogen. Vooraf krijg je een training, en de eerste periode helpt het ROC bij het coachen van degene die aan je gekoppeld is. De betrokken vrijwilligers geven aan dat ze er enorm veel voor terug krijgen, en er zelf ook van leren. Zoals taalcoach Marcel Bartels, die zich bij de begeleiding van een Syrisch gezin leerde anders tegen dingen aan te kijken, en zich realiseerde hoe goed we het in Nederland hebben met al onze voorzieningen.
Mocht je interesse hebben om taalcoach te worden, zelf beter willen leren lezen en schrijven, of iemand kennen die laaggeletterd is en hulp zoekt, dan kun je binnenlopen bij de bibliotheek. De openingstijden van het Taalhuis, en andere manieren om in contact te komen kun je vinden via de website.
Maaike Veeningen 