Vlakbij Amstelveen ligt Schiphol. De luchthaven is ontzettend belangrijk voor onze economie. Veel mensen hebben een baan op Schiphol, of bij een luchtvaartmaatschappij als KLM. Maar ook indirect zorgt Schiphol voor banen. Dankzij de aanwezigheid van de luchthaven is onze regio (Groot Amsterdam) een interessante plek voor bedrijven om zich te vestigen. Bedrijven die er anders niet zouden zijn. En deze bedrijven kopen weer kantoorartikelen, huren een cateraar in voor de lunch, en bezorgen bijvoorbeeld ook de stomerij extra werk.
Tegelijkertijd heeft Schiphol belang bij een bloeiende regionale economie. Dankzij (onder meer) de aanwezigheid van een luchthaven zijn we interessant voor internationale bedrijven. Maar bedrijven vragen meer dan dat. Zij vragen ook om goede OV-verbindingen, om fijne woonplekken voor hun werknemers, en goed onderwijs voor de kinderen van de werknemers. En natuurlijk om een levendige omgeving, die zich aanpast aan een veranderende tijd. Een werkomgeving die bruist. Lege kantoren als buur passen daar niet bij.
En dat is waar het knelt. Hoewel onze regio op veel vlakken nog steeds aantrekkelijk is als vestigingsplaats voor bedrijven, ook door de aanwezigheid van de luchthaven, vormt Schiphol tegelijkertijd een belemmering. Hoe dat komt? Rondom Schiphol gelden speciale regels over geluid, waardoor het moeilijker is om huizen, scholen en bijvoorbeeld zorginstellingen te bouwen.
Natuurlijk is het goed om na te denken over geluidsbelasting. Op dit moment zijn de regels echter zodanig star (of worden zodanig strak geïnterpreteerd), dat een onwerkbare situatie ontstaat. In de geluidscontouren die rondom gelden staan namelijk al scholen, en wonen er mensen met veel plezier. Toch lopen we tegen muren op. Om een paar voorbeelden te geven:
Het aantal leerlingen groeit in Amstelveen hard. Als gemeente hebben we de plicht om in huisvesting voor scholen te voorzien. Maar in de geluidscontouren mogen we geen scholen bouwen, behalve als de school er al was. Dan is nieuwbouw mogelijk. Uitbreiding van een school mag ook niet. Wat we uiteindelijk gedaan hebben is de school uitbreiden met kantoorruimte. Kantoren bouwen mag namelijk wel. Dus plaats je de kantoorruimtes van de school in het aangebouwde deel, en maak je van de voormalige kantoorruimtes leslokalen. Of dit tot de meest praktische indeling van de school leidt kun je je afvragen. Feitelijk maakt het voor het geluid ook niet uit. Het is vooral nodeloos ingewikkeld.
Daarnaast is er grote vraag naar internationaal onderwijs. Vanuit Amstelveen gaan we met enige regelmaat op handelsmissie. Daar leggen we uit waarom Groot Amsterdam interessant is als vestigingsplaats. Bedrijven die zich hier vestigen, zorgen voor banen in onze regio, dragen bij aan de economie. De laatste tijd merken we dat er weliswaar veel interesse is in de regio Amsterdam, maar dat bedrijven aarzelen om zich hier te vestigen. De reden is de lange wachttijden voor een plek op één van de internationale scholen. Voor werknemers van internationale bedrijven een aandachtspunt: als je om de zoveel jaar naar een ander land verhuist, wil je dat je kind zonder al te veel problemen het onderwijs kan voortzetten. De internationale scholen zorgen daarvoor, maar dan moet je kind daar wel terecht kunnen. Maar op de plekken die voor internationale scholen interessant zijn (denk aan OV, bereikbaarheid, veel expats in de omgeving) mogen we geen school bouwen vanwege de geluidsregels. Terwijl je met de huidige bouwtechnieken ontzettend veel geluid kunt tegenhouden. Helemaal wrang is het dat regels voor Schiphol de uitbreiding van internationale scholen tegenhoudt, terwijl Schiphol er juist belang bij heeft dat internationale bedrijven zich in haar omgeving vestigen. Over in de eigen staart bijten gesproken.
Een ander voorbeeld is onze kantorenlocatie Kronenburg. Net als op veel andere plekken in Nederland kennen we daar veel leegstand. Te veel leegstand is niet goed voor de economie: het risico op verloedering en vandalisme is aanwezig, en als er leegstand is zijn de bedrijven die er nog wel zitten snel geneigd uit het steeds leger wordende gebied te vertrekken. Eigenaren in Kronenburg zouden graag hun kantoor ombouwen naar bijvoorbeeld studentenwoningen. Daar is veel vraag naar: van de universiteiten en de hogeschool in Amsterdam kregen we een brandbrief met het verzoek om meer studentenwoningen te realiseren. En laat Kronenburg nu tegen Uilenstede aanliggen. Een campus met meer dan 3.000 studentenwoningen, net opgeknapt, en van alle studentengemakken voorzien. Maar ook daar houdt de regelgeving ons tegen: de kamers die er al zijn, vormen geen probleem, maar extra kamers realiseren mag niet. Dat betekent bijvoorbeeld ook dat bij sloop en nieuwbouw op de campus geen enkele extra kamer mag worden gebouwd. En dat, terwijl het op Uilenstede prima wonen is. Ik heb er zelf in mijn studietijd met veel plezier gewoond. Daar doen en deden de overvliegende vliegtuigen niets aan af. Niet voor niets kent ook Uilenstede wachtlijsten. Recent deed ik dan ook een oproep aan de staatssecretaris om wat meer naar de praktijk te kijken (vanaf 6:55):
http://www.npo.nl/goedemorgen-nederland/23-09-2015/POW_02936358
Wij blijven ons in Den Haag hard maken voor soepeler regelgeving. Recent hebben we zelfs een voorstel, minutieus uitgewerkt door Stibbe, bij het ministerie ingediend om de situatie werkbaarder te maken. Dat meer kijken naar de praktijk is niet alleen in ons belang. Ook Schiphol heeft er belang bij als er in deze regio meer internationale bedrijvigheid komt. Dus als Schiphol slim is, zet ook zij in op soepeler en vooral werkbaarder regelgeving. Wij zijn als gemeenten bereid onze verantwoordelijkheid te nemen voor een goede en vooral ook reële balans tussen wonen, werken en vliegen. Op die manier hoeven we elkaar niet meer onnodig te belemmeren, maar kunnen we van elkaars aanwezigheid profiteren en elkaar verder versterken.
Maaike Veeningen 